Taproot, bản nâng cấp lớn nhất trong 4 năm của Bitcoin, được kích hoạt ngày 14/11, trong đó ưu tiên tính riêng tư và hiệu quả của các giao dịch.
"Taproot rất quan trọng vì mở ra nhiều cơ hội cho doanh nhân và doanh nghiệp quan tâm đến việc mở rộng tiện ích của Bitcoin", Alyse Killeen, người sáng lập công ty chuyên nghiên cứu khai thác tiền số Stillmark, nói với CNBC.
![106849567-16148981002021-03-04-4902-8823-1636923772[1].jpg](https://kiem-tien.com/attachments/106849567-16148981002021-03-04-4902-8823-1636923772-1-jpg.188878/ "106849567-16148981002021-03-04-4902-8823-1636923772[1].jpg")
Không như bản nâng cấp SegWit năm 2017 được ví như "cuộc nội chiến cuối cùng" vì gây tranh cãi và chia rẽ nội bộ thợ đào, Taproot nhận được sự đồng thuận hơn 90%. Hồi tháng 6, Taproot được 1.815 trên 2.016 khối tín hiệu đồng ý. Các khối là đại diện cho công suất của các nhà máy Bitcoin có chỉ số năng lực khai thác hashrate thuộc nhóm lớn nhất trên thế giới.
"Taproot được ủng hộ gần như toàn cầu, một phần vì những điều chỉnh này liên quan đến cải tiến về tốc độ giao dịch và quyền riêng tư", Ambcrypto bình luận. "Đó là sự đồng thuận hiếm hoi".
Thay đổi lớn nhất
Bản cập nhật Taproot thay đổi liên quan đến ba vấn đề: Tối ưu hóa, Quyền riêng tư và Hợp đồng thông minh.
Trong đó, chữ ký số được tối ưu hóa trong giao dịch Bitcoin. Hiện mạng Bitcoin sử dụng thứ gọi là thuật toán chữ ký số dạng đường cong Elliptic, gọi tắt là Chữ ký Elliptic, cho phép tạo ra chữ ký số từ khóa riêng tư dùng kiểm soát ví Bitcoin và đảm bảo số Bitcoin trong đó chỉ có chủ sở hữu hợp pháp mới có thể sử dụng.
"Taproot sẽ thêm một thứ được gọi là Chữ ký Schnorr, về cơ bản làm cho các giao dịch đa chữ ký không thể đọc được", thợ đào Bitcoin Alejandro De La Torre nói với CNBC.
![Schnorr-signature-6002-1636923772[1].png](https://kiem-tien.com/attachments/schnorr-signature-6002-1636923772-1-png.188879/ "Schnorr-signature-6002-1636923772[1].png")
Mô tả chữ ký số khi thực hiện giao dịch Bitcoin thông thường (trái) và bằng chữ ký số Schnorr (phải). Ảnh: AzCoin
Theo Torre, hệ thống Chữ ký Schnorr không nâng cao tính ẩn danh cho các địa chỉ ví Bitcoin cá nhân trên blockchain công khai. Tuy nhiên, nó "giúp các giao dịch đơn giản gần như không thể phân biệt được với các giao dịch phức tạp", bao gồm các giao dịch nhiều chữ ký.
"Về cơ bản, quyền riêng tư trong các giao dịch sẽ được nâng cấp, vì các khóa của bạn sẽ không bị lộ", Brandon Arvanaghi, chuyên gia điều hành mạng khai thác Bitcoin có tên Meow, nói với AzCoin. "Khả năng ẩn danh của người dùng sẽ cao hơn, tốt hơn trong thị trường tiền mã hoá".
Nhờ Taproot, việc giao dịch cùng thời điểm cũng dễ dàng hơn do khả năng tổng hợp các khóa và chữ ký công khai. Chẳng hạn, nếu một sàn gửi 500 giao dịch đồng thời cho 500 người, họ có thể nén tất cả 500 khóa công khai thành một và 500 chữ ký số thành một.
Hợp đồng thông minh
Chữ ký bổ sung mới trên mạng Bitcoin cũng là công cụ giúp thay đổi trong các hợp đồng thông minh - những thoả thuận giữa hai đối tác dựa trên blockchain. Về mặt lý thuyết, hợp đồng thông minh có thể được dùng cho bất kỳ loại giao dịch nào. Taproot giúp các giao dịch trở nên rẻ hơn và nhỏ hơn nếu xét về không gian chiếm trên blockchain.
Theo nhà phát triển Bitcoin nổi tiếng Hampus Sjöberg, để làm được điều này, hệ thống cần đến Cây cú pháp trừu tượng Merkelized (MAST). "MAST có thể giúp các hợp đồng thông minh trở nên hiệu quả bằng cách chỉ đề cập các phần có liên quan của hợp đồng khi chi tiêu", Sjöberg giải thích trên Twitter.
Hiện các hợp đồng thông minh có thể được tạo cả trên lớp giao thức cốt lõi của Bitcoin và trên Lightning Network - nền tảng thanh toán cho phép thực hiện các giao dịch tức thì. Hợp đồng thông minh được thực hiện trên Lightning Network thường giúp giao dịch nhanh và ít tốn kém hơn.
Theo Sjöberg, việc bổ sung Taproot bên cạnh Lightning Network là điều quan trọng đối với tuổi thọ của mạng Bitcoin, giúp các node mạng không còn đặt quá nhiều gánh nặng cũng như khối lượng thanh toán cao hơn so với trước.
Ngoài ra, các chuyên gia cho rằng khi ngày càng nhiều lập trình viên xây dựng các hợp đồng thông minh trên blockchain của Bitcoin, mạng này có thể thành thế lực mới trong thế giới DeFi (tài chính phi tập trung). Hiện Ethereum thống trị với tư cách là blockchain được lựa chọn cho các ứng dụng phi tập trung này, còn gọi là "dApp".
Sau thông báo về Taproot, giới khai thác tiền số và các nhà phát triển hưởng ứng khá tích cực. Một số kỳ vọng giá Bitcoin tiếp tục tăng mạnh như năm 2017. Cách đây 4 năm, Bitcoin tăng từ 4.000 USD lên 20.000 USD mỗi đồng sau khi nâng cấp SegWit. Hiện giá Bitcoin ở mức 64.000 USD.
"Taproot rất quan trọng vì mở ra nhiều cơ hội cho doanh nhân và doanh nghiệp quan tâm đến việc mở rộng tiện ích của Bitcoin", Alyse Killeen, người sáng lập công ty chuyên nghiên cứu khai thác tiền số Stillmark, nói với CNBC.
Không như bản nâng cấp SegWit năm 2017 được ví như "cuộc nội chiến cuối cùng" vì gây tranh cãi và chia rẽ nội bộ thợ đào, Taproot nhận được sự đồng thuận hơn 90%. Hồi tháng 6, Taproot được 1.815 trên 2.016 khối tín hiệu đồng ý. Các khối là đại diện cho công suất của các nhà máy Bitcoin có chỉ số năng lực khai thác hashrate thuộc nhóm lớn nhất trên thế giới.
"Taproot được ủng hộ gần như toàn cầu, một phần vì những điều chỉnh này liên quan đến cải tiến về tốc độ giao dịch và quyền riêng tư", Ambcrypto bình luận. "Đó là sự đồng thuận hiếm hoi".
Thay đổi lớn nhất
Bản cập nhật Taproot thay đổi liên quan đến ba vấn đề: Tối ưu hóa, Quyền riêng tư và Hợp đồng thông minh.
Trong đó, chữ ký số được tối ưu hóa trong giao dịch Bitcoin. Hiện mạng Bitcoin sử dụng thứ gọi là thuật toán chữ ký số dạng đường cong Elliptic, gọi tắt là Chữ ký Elliptic, cho phép tạo ra chữ ký số từ khóa riêng tư dùng kiểm soát ví Bitcoin và đảm bảo số Bitcoin trong đó chỉ có chủ sở hữu hợp pháp mới có thể sử dụng.
"Taproot sẽ thêm một thứ được gọi là Chữ ký Schnorr, về cơ bản làm cho các giao dịch đa chữ ký không thể đọc được", thợ đào Bitcoin Alejandro De La Torre nói với CNBC.
Mô tả chữ ký số khi thực hiện giao dịch Bitcoin thông thường (trái) và bằng chữ ký số Schnorr (phải). Ảnh: AzCoin
Theo Torre, hệ thống Chữ ký Schnorr không nâng cao tính ẩn danh cho các địa chỉ ví Bitcoin cá nhân trên blockchain công khai. Tuy nhiên, nó "giúp các giao dịch đơn giản gần như không thể phân biệt được với các giao dịch phức tạp", bao gồm các giao dịch nhiều chữ ký.
"Về cơ bản, quyền riêng tư trong các giao dịch sẽ được nâng cấp, vì các khóa của bạn sẽ không bị lộ", Brandon Arvanaghi, chuyên gia điều hành mạng khai thác Bitcoin có tên Meow, nói với AzCoin. "Khả năng ẩn danh của người dùng sẽ cao hơn, tốt hơn trong thị trường tiền mã hoá".
Nhờ Taproot, việc giao dịch cùng thời điểm cũng dễ dàng hơn do khả năng tổng hợp các khóa và chữ ký công khai. Chẳng hạn, nếu một sàn gửi 500 giao dịch đồng thời cho 500 người, họ có thể nén tất cả 500 khóa công khai thành một và 500 chữ ký số thành một.
Hợp đồng thông minh
Chữ ký bổ sung mới trên mạng Bitcoin cũng là công cụ giúp thay đổi trong các hợp đồng thông minh - những thoả thuận giữa hai đối tác dựa trên blockchain. Về mặt lý thuyết, hợp đồng thông minh có thể được dùng cho bất kỳ loại giao dịch nào. Taproot giúp các giao dịch trở nên rẻ hơn và nhỏ hơn nếu xét về không gian chiếm trên blockchain.
Theo nhà phát triển Bitcoin nổi tiếng Hampus Sjöberg, để làm được điều này, hệ thống cần đến Cây cú pháp trừu tượng Merkelized (MAST). "MAST có thể giúp các hợp đồng thông minh trở nên hiệu quả bằng cách chỉ đề cập các phần có liên quan của hợp đồng khi chi tiêu", Sjöberg giải thích trên Twitter.
Hiện các hợp đồng thông minh có thể được tạo cả trên lớp giao thức cốt lõi của Bitcoin và trên Lightning Network - nền tảng thanh toán cho phép thực hiện các giao dịch tức thì. Hợp đồng thông minh được thực hiện trên Lightning Network thường giúp giao dịch nhanh và ít tốn kém hơn.
Theo Sjöberg, việc bổ sung Taproot bên cạnh Lightning Network là điều quan trọng đối với tuổi thọ của mạng Bitcoin, giúp các node mạng không còn đặt quá nhiều gánh nặng cũng như khối lượng thanh toán cao hơn so với trước.
Ngoài ra, các chuyên gia cho rằng khi ngày càng nhiều lập trình viên xây dựng các hợp đồng thông minh trên blockchain của Bitcoin, mạng này có thể thành thế lực mới trong thế giới DeFi (tài chính phi tập trung). Hiện Ethereum thống trị với tư cách là blockchain được lựa chọn cho các ứng dụng phi tập trung này, còn gọi là "dApp".
Sau thông báo về Taproot, giới khai thác tiền số và các nhà phát triển hưởng ứng khá tích cực. Một số kỳ vọng giá Bitcoin tiếp tục tăng mạnh như năm 2017. Cách đây 4 năm, Bitcoin tăng từ 4.000 USD lên 20.000 USD mỗi đồng sau khi nâng cấp SegWit. Hiện giá Bitcoin ở mức 64.000 USD.
Nguồn : vnexpress
