Hiểu biết về kinh tế và tài chính cá nhân không có nghĩa là bạn sẽ không mắc những sai lầm hoặc phải đối mặt với khủng hoảng tài chính. Nhưng bạn có thể làm giảm tỷ lệ và sửa chữa thiệt hại nhanh hơn nếu bạn biết các quy tắc của trò chơi.
1. Sự khác biệt giữa nhu cầu và mong muốn
Nhu cầu thực tế của chúng ta là khá hạn chế: thực phẩm, chỗ ở, quần áo, tình bạn. Còn những thứ khác là "mong muốn", và mong muốn của chúng ta là vô tận. Bởi vì nguồn tài nguyên của chúng ta bị giới hạn, chúng ta phải có những lựa chọn về những gì mong muốn thực hiện.
Ngoài ra, cách chúng ta đáp ứng nhu cầu sẽ liên quan đến rất nhiều sự lựa chọn để đáp ứng. Ví dụ, nhu cầu chỗ ở có thể là một chiếc giường đơn sơ trong 1 khu tập thể cũ hoặc là biệt thự . Lựa chọn thực phẩm của chúng ta cung cấp một phạm vi tương tự, từ đậu và nước máy ở nhà đến bít tết tại một nhà hàng sang trọng.
Tôi đã phát hiện ra nhiều người tin rằng họ phải tiêu tiền theo những cách nhất định, trong khi thực tế chi tiêu của họ là một sự lựa chọn - hoặc ít nhất là dựa trên các lựa chọn mà họ đã thực hiện trước đó.
2. Sự khan hiếm sẽ điều khiển sự lựa chọn của bạn
Thật là đáng yêu để tin vào một thế giới của sự phong phú vô tận, nhưng thực tế là tại bất kỳ điểm nào, tài nguyên của chúng ta là có giới hạn. Cho dù đó là dầu dưới lòng đất, thời gian của chúng ta sống trên trái đất hoặc tiền mặt trong túi của chúng ta, chúng chỉ có thể là nhiều, nhưng không phải vô tận.
Những người bỏ qua thực tế này là những người mà tiền lương sẽ hết trước khi hết tháng, hoặc mở rộng chi tiêu không bền vững của mình bằng cách dựa vào thẻ tín dụng, cho vay và vay thiếu thận trọng khác. Sự phung phí sẽ làm hạn chế khả năng lựa chọn của họ trong tương lai. Số tiền họ chi tiêu và chi trả cho lãi suất có thể không được đầu tư vào những mục tiêu khác, như nghỉ hưu, vì vậy khi già họ sẽ đối mặt với những khó khăn và khánh kiệt.
3. Sự vô nghĩa của guồng quay hưởng thụ
Guồng quay hưởng thụ có nghĩa rằng chúng ta nhanh chóng thích nghi với hoàn cảnh mới được cải thiện. Tăng lương tại nơi làm việc hoặc sở hữu một đồ mới có thể làm cho chúng ta hạnh phúc trong một thời gian, nhưng chúng ta nhanh chóng thích nghi với tình hình. Mong đợi của chúng ta tiếp tục tăng: tôi mong muốn có thể nhận được một cải thiện tốt hơn, như một chiếc xe tốt hơn, hoặc một ngôi nhà lớn hơn. Nếu những mong đợi của chúng ta thỏa mãn, một lần nữa chúng ta muốn điều chỉnh và nhanh chóng muốn nhiều hơn nữa
Điều này có rất nhiều ý nghĩa đối với tài chính cá nhân và nền kinh tế, nhưng có một cái gì đó cần xem xét: Có lẽ chúng ta cần phải nhìn xa hơn cái ví tiền của chúng ta để đạt được hạnh phúc thật sự.
4. Mọi quyết định về tiền có chi phí riêng của mình
"Chi phí cơ hội", rất đơn giản, có nghĩa là những gì chúng ta từ bỏ để có được một cái gì đó khác. Trong mọi sự lựa chọn, đều có chi phí cơ hội. Nếu bạn quyết định đi học đại học, ví dụ, bạn đang từ bỏ các khoản thu nhập của bạn có thể kiếm được bằng cách làm việc toàn thời gian trong những năm đi học, cộng thêm bất cứ điều gì bạn có thể mua bằng tiền được sử dụng để đi học. Ngoài ra bạn có thể vay tiền để thanh toán cho các khoản chi phí học, sẽ phải được trả lại với thu nhập khi ra trường, trong khi với khoản thu nhập đó bạn có thể sử dụng cho các mục đích khác.
Hiểu rằng sự lựa chọn của chúng ta luôn có chi phí cơ hội, và kiểm tra, đánh giá những chi phí đó, sẽ giúp chúng ta đưa ra các quyết định kinh tế tốt hơn
5. Nguyên tắc cung và cầu
Đối với hầu hết các hàng hóa, giá cả được thiết lập bởi sự tương tác giữa cung và cầu. Nếu nhu cầu cho một cái gì đó đột nhiên tăng lên và nguồn cung cấp không thay đổi, giá sẽ tăng. Nếu nhu cầu giảm hoặc tăng nguồn cung cấp, giá cả thường giảm.
Cung và cầu có ảnh hưởng rất nhiều đến việc làm và thu nhập của chúng ta. Nếu chúng ta có những kỹ năng tốt, có nhu cầu cao của người sử dụng lao động, chúng ta có thể thương lượng mức lương cao hơn. Mặt khác, nếu nhiều người có thể làm những gì chúng ta làm hoặc nhu cầu người sử dụng lao động có giới hạn, thì thu nhập của chúng ta là có khả năng bị còi cọc.
6. Ném tiền sau sự việc xấu
"Chi phí chìm" là những chi phí đã được phát sinh và không thể được phục hồi với bất kỳ mức độ nào. "Chi phí chìm sai lầm" có nghĩa là một niềm tin bất hợp lý rằng một sự đầu tư thêm tiền bạc, thời gian hay nỗ lực bằng cách nào đó sẽ làm sống lại những giá trị đó đã biến mất.
7. Vai trò của rủi ro
Mỗi nỗ lực của con người đều mang một số rủi ro, và đầu tư không có ngoại lệ. Điểm khác nhau là số lượng, loại rủi ro và làm thế nào để bạn quản trị được nó.
8. Giá trị thời gian của tiền
Điều này liên quan tới một mệnh đề tương đối đơn giản: đồng vnd mà tôi có được ngày hôm nay là giá trị hơn một đồng vnd được hứa hẹn trong tương lai.
Nhìn lại, bạn sẽ thấy lý do tại sao người cho vay tính lãi suất cho vay tiền - và tại sao lãi suất phụ thuộc vào xếp hạng tín dụng của bạn. Người cho vay muốn được bồi thường cho sự hao mòn trong vnd của họ do lạm phát, và những rủi ro cho vay.
Cao hơn tỷ lệ kỳ vọng lạm phát trong tương lai và rủi ro khả năng thanh toán khoản vay của bạn, họ sẽ tính các chi phí để bù đắp cho rủi ro.
9. Phép lạ của lãi suất kép
Đây là một khái niệm được minh họa tốt nhất bằng 1 ví dụ. Tôi sẽ cung cấp cho bạn một xu ngày hôm nay, và hứa hẹn tăng gấp đôi số tiền vào mỗi ngày trong vòng một tháng. Thử hỏi số tiền tôi sẽ cho bạn vào ngày thứ 31 là bao nhiêu?
Mỗi ngày, với số tiền tôi đưa bạn hôm trước công với lãi suất, thì lúc đầu, số tiền rất bình thường, nhưng đến cuối kỳ chúng ta sẽ được một khoản rất lớn.
Tất nhiên, không ai sẽ tăng gấp đôi tiền của bạn mỗi ngày. Tuy nhiên, khái niệm này giải thích làm thế nào những người tiết kiệm một lượng tương đối nhỏ trong những năm qua có thể xây dựng lượng tài sản đáng kể.
Nhưng điều này cũng minh họa làm thế nào các khoản nợ có thể nhanh chóng vượt ngoài tầm kiểm soát. Nếu bạn đang phải trả lãi suất, thay vì phải gánh trả nó, bạn không thanh toán những chi phí tài chính đầy đủ mỗi tháng, số tiền chưa thanh toán sẽ phải chịu thêm chi phí lãi suất, tăng tổng số tiền mà bạn nợ. Đây là lý do tại sao rất nhiều gia đình phải chịu nợ thẻ tín dụng cuối cùng đã gặp rắc rối bởi số tiền họ nợ vượt quá khả năng của họ thanh toán.
1. Sự khác biệt giữa nhu cầu và mong muốn
Nhu cầu thực tế của chúng ta là khá hạn chế: thực phẩm, chỗ ở, quần áo, tình bạn. Còn những thứ khác là "mong muốn", và mong muốn của chúng ta là vô tận. Bởi vì nguồn tài nguyên của chúng ta bị giới hạn, chúng ta phải có những lựa chọn về những gì mong muốn thực hiện.
Ngoài ra, cách chúng ta đáp ứng nhu cầu sẽ liên quan đến rất nhiều sự lựa chọn để đáp ứng. Ví dụ, nhu cầu chỗ ở có thể là một chiếc giường đơn sơ trong 1 khu tập thể cũ hoặc là biệt thự . Lựa chọn thực phẩm của chúng ta cung cấp một phạm vi tương tự, từ đậu và nước máy ở nhà đến bít tết tại một nhà hàng sang trọng.
Tôi đã phát hiện ra nhiều người tin rằng họ phải tiêu tiền theo những cách nhất định, trong khi thực tế chi tiêu của họ là một sự lựa chọn - hoặc ít nhất là dựa trên các lựa chọn mà họ đã thực hiện trước đó.
2. Sự khan hiếm sẽ điều khiển sự lựa chọn của bạn
Thật là đáng yêu để tin vào một thế giới của sự phong phú vô tận, nhưng thực tế là tại bất kỳ điểm nào, tài nguyên của chúng ta là có giới hạn. Cho dù đó là dầu dưới lòng đất, thời gian của chúng ta sống trên trái đất hoặc tiền mặt trong túi của chúng ta, chúng chỉ có thể là nhiều, nhưng không phải vô tận.
Những người bỏ qua thực tế này là những người mà tiền lương sẽ hết trước khi hết tháng, hoặc mở rộng chi tiêu không bền vững của mình bằng cách dựa vào thẻ tín dụng, cho vay và vay thiếu thận trọng khác. Sự phung phí sẽ làm hạn chế khả năng lựa chọn của họ trong tương lai. Số tiền họ chi tiêu và chi trả cho lãi suất có thể không được đầu tư vào những mục tiêu khác, như nghỉ hưu, vì vậy khi già họ sẽ đối mặt với những khó khăn và khánh kiệt.
3. Sự vô nghĩa của guồng quay hưởng thụ
Guồng quay hưởng thụ có nghĩa rằng chúng ta nhanh chóng thích nghi với hoàn cảnh mới được cải thiện. Tăng lương tại nơi làm việc hoặc sở hữu một đồ mới có thể làm cho chúng ta hạnh phúc trong một thời gian, nhưng chúng ta nhanh chóng thích nghi với tình hình. Mong đợi của chúng ta tiếp tục tăng: tôi mong muốn có thể nhận được một cải thiện tốt hơn, như một chiếc xe tốt hơn, hoặc một ngôi nhà lớn hơn. Nếu những mong đợi của chúng ta thỏa mãn, một lần nữa chúng ta muốn điều chỉnh và nhanh chóng muốn nhiều hơn nữa
Điều này có rất nhiều ý nghĩa đối với tài chính cá nhân và nền kinh tế, nhưng có một cái gì đó cần xem xét: Có lẽ chúng ta cần phải nhìn xa hơn cái ví tiền của chúng ta để đạt được hạnh phúc thật sự.
4. Mọi quyết định về tiền có chi phí riêng của mình
"Chi phí cơ hội", rất đơn giản, có nghĩa là những gì chúng ta từ bỏ để có được một cái gì đó khác. Trong mọi sự lựa chọn, đều có chi phí cơ hội. Nếu bạn quyết định đi học đại học, ví dụ, bạn đang từ bỏ các khoản thu nhập của bạn có thể kiếm được bằng cách làm việc toàn thời gian trong những năm đi học, cộng thêm bất cứ điều gì bạn có thể mua bằng tiền được sử dụng để đi học. Ngoài ra bạn có thể vay tiền để thanh toán cho các khoản chi phí học, sẽ phải được trả lại với thu nhập khi ra trường, trong khi với khoản thu nhập đó bạn có thể sử dụng cho các mục đích khác.
Hiểu rằng sự lựa chọn của chúng ta luôn có chi phí cơ hội, và kiểm tra, đánh giá những chi phí đó, sẽ giúp chúng ta đưa ra các quyết định kinh tế tốt hơn
5. Nguyên tắc cung và cầu
Đối với hầu hết các hàng hóa, giá cả được thiết lập bởi sự tương tác giữa cung và cầu. Nếu nhu cầu cho một cái gì đó đột nhiên tăng lên và nguồn cung cấp không thay đổi, giá sẽ tăng. Nếu nhu cầu giảm hoặc tăng nguồn cung cấp, giá cả thường giảm.
Cung và cầu có ảnh hưởng rất nhiều đến việc làm và thu nhập của chúng ta. Nếu chúng ta có những kỹ năng tốt, có nhu cầu cao của người sử dụng lao động, chúng ta có thể thương lượng mức lương cao hơn. Mặt khác, nếu nhiều người có thể làm những gì chúng ta làm hoặc nhu cầu người sử dụng lao động có giới hạn, thì thu nhập của chúng ta là có khả năng bị còi cọc.
6. Ném tiền sau sự việc xấu
"Chi phí chìm" là những chi phí đã được phát sinh và không thể được phục hồi với bất kỳ mức độ nào. "Chi phí chìm sai lầm" có nghĩa là một niềm tin bất hợp lý rằng một sự đầu tư thêm tiền bạc, thời gian hay nỗ lực bằng cách nào đó sẽ làm sống lại những giá trị đó đã biến mất.
7. Vai trò của rủi ro
Mỗi nỗ lực của con người đều mang một số rủi ro, và đầu tư không có ngoại lệ. Điểm khác nhau là số lượng, loại rủi ro và làm thế nào để bạn quản trị được nó.
8. Giá trị thời gian của tiền
Điều này liên quan tới một mệnh đề tương đối đơn giản: đồng vnd mà tôi có được ngày hôm nay là giá trị hơn một đồng vnd được hứa hẹn trong tương lai.
Nhìn lại, bạn sẽ thấy lý do tại sao người cho vay tính lãi suất cho vay tiền - và tại sao lãi suất phụ thuộc vào xếp hạng tín dụng của bạn. Người cho vay muốn được bồi thường cho sự hao mòn trong vnd của họ do lạm phát, và những rủi ro cho vay.
Cao hơn tỷ lệ kỳ vọng lạm phát trong tương lai và rủi ro khả năng thanh toán khoản vay của bạn, họ sẽ tính các chi phí để bù đắp cho rủi ro.
9. Phép lạ của lãi suất kép
Đây là một khái niệm được minh họa tốt nhất bằng 1 ví dụ. Tôi sẽ cung cấp cho bạn một xu ngày hôm nay, và hứa hẹn tăng gấp đôi số tiền vào mỗi ngày trong vòng một tháng. Thử hỏi số tiền tôi sẽ cho bạn vào ngày thứ 31 là bao nhiêu?
Mỗi ngày, với số tiền tôi đưa bạn hôm trước công với lãi suất, thì lúc đầu, số tiền rất bình thường, nhưng đến cuối kỳ chúng ta sẽ được một khoản rất lớn.
Tất nhiên, không ai sẽ tăng gấp đôi tiền của bạn mỗi ngày. Tuy nhiên, khái niệm này giải thích làm thế nào những người tiết kiệm một lượng tương đối nhỏ trong những năm qua có thể xây dựng lượng tài sản đáng kể.
Nhưng điều này cũng minh họa làm thế nào các khoản nợ có thể nhanh chóng vượt ngoài tầm kiểm soát. Nếu bạn đang phải trả lãi suất, thay vì phải gánh trả nó, bạn không thanh toán những chi phí tài chính đầy đủ mỗi tháng, số tiền chưa thanh toán sẽ phải chịu thêm chi phí lãi suất, tăng tổng số tiền mà bạn nợ. Đây là lý do tại sao rất nhiều gia đình phải chịu nợ thẻ tín dụng cuối cùng đã gặp rắc rối bởi số tiền họ nợ vượt quá khả năng của họ thanh toán.
